آنالیز لزوم مصرف مکمل ها - وبلاگ برداری

به گزارش وبلاگ برداری، همه ما نام مکمل های غذایی مانند مکمل های حاوی ویتامین ها و مواد معدنی به گوشمان خورده و مدام می شنویم که مصرف این مکمل ها برای بسیاری از افراد لازم است. از طرفی، بسیاری از مردم فکرمی نمایند اگر یک رژیم غذایی کامل و درست داشته باشند، دیگر احتیاجی به مصرف مکمل ها ندارند؛ درحالی که به دلایل بسیاری لزوم

آنالیز لزوم مصرف مکمل ها

مروری بر دلایل لزوم مصرف مکمل ویتامین ها و مواد معدنی ...

همه ما نام مکمل های غذایی مانند مکمل های حاوی ویتامین ها و مواد معدنی به گوشمان خورده و مدام می شنویم که مصرف این مکمل ها برای بسیاری از افراد ضروری است. از طرفی، بسیاری از مردم فکرمی نمایند اگر یک رژیم غذایی کامل و درست داشته باشند، دیگر احتیاجی به مصرف مکمل ها ندارند؛ درحالی که به دلایل بسیاری لزوم مصرف مکمل های ویتامینی و مواد معدنی ضروری است. اما از قلم نیاندازید که مصرف هرگونه مکملی باید تحت نظر متخصص تغذیه و یا پزشک باشد و فقط اوست که تشخیص می دهد شما به مکمل ها احتیاج دارید یا خیر. بنابراین، هرگز به خود درمانی دست نزنید. دلایل لزوم مصرف مکمل عبارتند از:

هضم نامناسب غذا

حتی اگر تغذیه شما خوب باشد ولی دچار سوء هاضمه باشید وبدن تان نتواند غذا را درست جذب کند، ویتامین ها و مواد معدنی به قدرکافی به بدن تان نخواهد رسید. تند غذا خوردن و خوب نجویدن غذا ازعوامل شایع سوء هاضمه و جذب نامناسب غذا هستند. بعلاوه اگر لقمه ای که بر می دارید بزرگ باشد، آنزیم های مسئول هضم غذا نمی توانند به درستی برآن اثرنمایند و کارشان را به طور کامل انجام دهند. بعضی از کسانی که دندان های مصنوعی دارند هم نمی توانند مانند آنهایی که دندان های طبیعی دارند غذا را بجوند.

قهوه و چای داغ و ادویه ها

اگرعادت به نوشیدن چای و قهوه داغ دارید یا ازادویه های تند زیاد در غذای تان استفاده می کنید، بدانید که این عوامل موجب التهاب جدار داخلی دستگاه گوارش و کاهش ترشح مواد هضم نماینده غذا می شوند که به نوبه خود اجازه نمی دهد ویتامین ها و مواد معدنی به درستی از غذاها استخراج شوند.

سیگارکشیدن

سیگارکشیدن به جدار داخلی دستگاه گوارش صدمه می زند و احتیاجهای متابولیسمی ویتامین C را افزایش می دهد. به ازای کشیدن هر یک نخ سیگار، احتیاج متابولیسمی ویتامین C حداقل 30 میلی گرم افزایش می یابد. ویتامین C که در مرکباتی مانند پرتقال و لیمو به وفوریافت می شود، در هنگام قاچ شدن این میوه ها، آبگیری، پختن یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا گرما به سرعت اکسید می شود. این ویتامین در تقویت دستگاه ایمنی بدن نقش مهمی دارد.

پخت طولانی مدت غذاها

اگر گوشت یا سبزیجات را به مدت طولانی بپزید، ویتامین های حساس به گرما، مانند ویتامین های گروه B، C و E، اکسید شده از بین می فرایند. جوشاندن سبزی ها باعث می شود ویتامین های گروه B و ویتامین C و بسیاری از مواد معدنی تا حد زیادی از دست بفرایند. بعضی ویتامین ها، مانند ویتامین های گروه B، با قرار گرفتن در معرض اشعه مایکروویو از بین می فرایند.

مسهل ها

استفاده زیاد ازملین ها و مسهل ها باعث می شود که ویتامین ها و مواد مغذی غذاها به درستی جذب نشوند؛ چرا که با استفاده از آنها غذا زمان کمتری در روده می ماند. اگرمسهلی که استفاده می کنید از روغن های معدنی باشد، ویتامین های محلول در چربی، مانند ویتامین A و K بیشتر از دست می فرایند. دیگر مسهل ها باعث از دست رفتن و جذب نشدن مواد معدنی بسیاری مانند پتاسیم، سدیم و مهمیم می شوند.

رژیم غیرعلمی و افراطی

افرادی که رژیم های عجیب و غریبی که در آنها گروه بزرگی از غذاها حذف شده اند را دنبال می نمایند، با کمبود ویتامین ها رو به رو خواهند شد. ویتامین های D،A و E از ویتامین هایی هستند که دراین گونه رژیم ها به بدن نمی رسند. کسانی که گیاهخوار هستند باید دقت نمایند به خاطر نخوردن گوشت و دیگر فرآورده های حیوانی دچار کمبود ویتامین B12 نشوند. کمبود این ویتامین باعث بروز آنمی (کم خونی) می شود.

غذاهای فرآوری شده

فریزکردن غذاهایی که حاوی ویتامین E هستند، به طور قابل توجهی سطوح آن را کاهش می دهد. غذاهای حاوی این ویتامین با قرارگرفتن در معرض هوا و گرما فاسد می شوند. این روزها بسیاری از غذاهای دارای ویتامین E، مانند نان و روغن های فرآوری می شوند که در نتیجه مقدار زیادی از مقدار ویتامین E موجود در آنها کاسته خواهد شد یا به طورکامل از بین می فرایند. این کار دوام این مواد غذایی را افزایش می دهد، ولی از ارزش غذایی آنها می کاهد.

ویتامین E یک آنتی اکسیدان است که از بافت ها در برابر رادیکال های آزاد و اکسیده شدن آنها محافظت می نماید. دیگر ویتامین هایی که در فرآیند فرآوری کردن غذاها از بین می فرایند، ویتامین های B1 و C هستند.

کربوهیدرات های تصفیه شده

رژیم هایی که درآنها از کربوهیدرات های تصفیه شده مانند شکرسفید، برنج سفید و آرد سفید زیاد استفاده می شود، بدن برای پردازش این مواد به ویتامین B بیشتری احتیاج پیدا می نماید. یک رژیم نامتعادل به روز حالاتی چون تحریک پذیری، اختلالات خواب، ضعف و بی حالی منجر می شود.

آنتی بیوتیک ها

بعضی باکتری ها علی رغم توان بالایشان در ازبین بردن عفونت ها، باعث می شوند باکتری های مفید روده هم از بین بفرایند. بعضی ازاین باکتری ها ویتامین های گروه B را فراوری می نمایند. کمبود ویتامین B در اثرمصرف آنتی بیوتیک ها می تواند به بروزعوارض عصبی بسیاری منجر شود. به همین علت توصیه می شود هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها با طیف گسترده، مکمل های ویتامین B در رژیم غذایی بیمار گنجانده شود.

آلرژی های غذایی

اگرکسی به گلوتن یا لاکتوز حساسیت داشته باشد، گروه بزرگی ازغذاها از رژیم غذایی فرد حذف می شود که به معنای از دست رفتن بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای بدن است.

ضعف محصولات کشاورزی

بعضی خاک های کشاورزی به خاطر استفاده مکرر و مداوم از آنها طی سال های متمادی، ضعیف شده از نظر وجود مواد مغذی دچارکمبود می شوند. به همین دلیل محصولات کشاورزی مورد مصرف ما هم ممکن است ازجهت مواد مغذی و ویتامین ها و مواد معدنی چندان غنی نباشند.

حوادث و بیماری ها

سوختگی ها احتیاج بدن به پروتئین و مواد معدنی و ویتامین ها را افزایش می دهند. کسی که جراحی نموده است، به موادی مانند روی، ویتامین E و دیگر موادی که در ترمیم سلول ها و بافت ها موثرند، احتیاج مبرم دارد. ویتامین D، کلسیم و ویتامین C برای جوش خوردن استخوان های شکسته ضروری هستند که علاوه بر مکمل ها باید به وسیله یک رژیم غذایی مناسب تامین شوند. بدنی که درآن عفونتی لانه نموده برای بهبود به منابع غنی روی، مهمیم و ویتامین های B5 و B6 احتیاج دارد.

استرس

استرس های فیزیکی، شیمیایی و احساسی احتیاج بدن به ویتامین های B5،B6،B2 و C را افزایش می دهند. کسانی که در هوای آلوده زندگی می نمایند باید غذاها و مکمل های حاوی ویتامین E مصرف نمایند.

سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

تحقیقات نشان می دهند بیش از 60 درصد زنان از سندرم پیش از قاعدگی رنج می برند. آنها در روزهای قبل از قاعدگی دچار سردرد، تحریک پذیری، نفخ شکم، حساسیت سینه ها، افسردگی و ضعف می شوند که مصرف ویتامین B6 می تواند به کاهش این علایم یاری کند.

احتیاجهای رشد

رشد سریع در سنین نوجوانی، احتیاج بدن را به مواد مغذی چندین برابر می نماید. به این ترتیب بدن می تواند تغییرات و رشد فیزیکی، بیوشیمیایی و عاطفی سریعی را پیش آمده مدیریت کند و آن را به سلامت پشت سر بگذارد. این مساله به خصوص درباره دختران اهمیت دارد.

شرایط ویژه بارداری

یک خانم باردار چندین برابر بیش از زمان قبل از بارداری به مواد مغذی و ویتامین ها و مواد معدنی احتیاج دارد. در واقع برای سلامتی مادر و داشتن یک بارداری سالم و بدون مشکل و رشد مناسب جنین، مادر باید به وسیله رژیم غذایی مناسب و مکمل ها (زیر نظرپزشک) احتیاجهای بدن خود را تأمین کند. به طورعمده ویتامین های گروه B، به خصوص ویتامین های B1، B2، B6 ، فولیک اسید، B12، A، D و E بسیار مورد احتیاج هستند. مواد معدنی بسیاری چون کلسیم، آهن، مهمیم، روی و فسفر هم نقش بسیار مهمی درسلامت مادر و جنین دارند.

ضد بارداری های خوراکی

مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی باعث کاهش جذب فولیک اسید می شود و احتیاج بدن به ویتامین B6 و احتمالاً ویتامین C، روی و ریبوفلاوین را افزایش می دهد.

کم غذایی

بعضی افراد به طور عادی و بدون اینکه بخواهند وزن کم نمایند، کم غذا می خورند و تعدادی از غذاها را یا اصلاً نمی خورند یا به مقدار کافی مصرف نمی نمایند؛ به همین علت ناخواسته دچار کمبود بسیاری از ویتامین ها یا مواد معدنی می شوند.

مسائل افراد مسن

با افزایش سن توان بدن برای جذب ویتامین ها و مواد معدنی موجود در غذاها کاهش می یابد و به خصوص جذب موادی چون آهن، کلسیم و روی کمتر می شود. بعلاوه کمبود فولیک اسید دراین افراد مشاهده می شود. کمبود فولیک اسید اغلب اوقات با کمبود ویتامین C همراه است. مقدار دریافت فیبرهم از دیگر مسائل در سنین بالاست.

ویتامین های B2 و B6 هم ازویتامین هایی هستند که جذب آنها در سن بالا با مشکل رو به رو می شود. به علاوه، بیماری های مزمنی که افراد مسن به آنها دچارند و هم کاهش توان حس چشایی و بویایی می تواند ترشح آنزیم های گوارشی را کاهش داده، فرایند هضم غذا را با مشکل رو به رو کند و از مقدار جذب مواد مغذی بکاهد.

قرار نگرفتن در معرض نور خورشید

کسانی که به خاطر شرایط شغلی، شرایط جغرافیایی محل زندگی یا شرایط فیزیکی خود نمی توانند به مقدار کافی در معرض نور خورشید قرار گیرند، از لحاظ ویتامین D دچارکمبود خواهند شد. این ویتامین برای متابولیسم کلسیم ضروری است. اگر کلسیم درست متابولیزه نشده و به طور کامل جذب نشود، باعث بروز پوکی استخوان خواهد شد. نورخورشید فراوری ویتامین D در پوست را تسریع می نماید. هوای ابری، هوای آلوده، لباس، پرده ها و پنجره های معمولی می توانند جلوی دریافت نورخورشید را بگیرند. حدبیشتر مقدار دریافت مکمل ویتامین D در روز 400 واحد بین المللی است.

شرایط فردی

احتیاجهرفرد به ویتامین ها و مواد معدنی در زمان های مختلف با توجه به شرایطی که در آن قرارمی گیرد، فرق دارد. ممکن است شخص به خاطر نوع کاری که در یک بازه زمانی خاص انجام می دهد، بیش از هر زمان دیگری به پروتئین یا ویتامین D احتیاج داشته باشد. مثلاً اگر در منطقه ای کار می نماید که بیشتر اوقات هوا ابری است، بیش از کسی که در کویر کار می نماید به مکمل ویتامین D احتیاج دارد. این تغییرات و نوسان ها به خصوص در افرادی که کارهای فیزیکی انجام می دهند، بیشتر پیش می آید.

ورزش

ورزشکاران، به خصوص قهرمانان حرفه ای، مقدار زیادی غذا می خورند و تحت فشار عصبی زیادی هم قرار دارند. این عوامل احتیاجآنها به ویتامین های گروه B، ویتامین C و به خصوص آهن را افزایش می دهند.

همان طورکه دیدید، عوامل و شرایط سنی، محیطی، شغلی، فیزیکی و روانی گوناگونی هستند که احتیاج ما به مصرف مکمل ها را مشخص می نمایند. بدیهی است هیچ کس همه این شرایط را با هم تجربه نمی نماید و هر کس باید بنا به شرایط شخصی خودش مکمل مناسب را مصرف نماید.

به هرحال از قلم نیاندازید این شما نیستید که می توانید برای خود مکمل تجویز کنید. این کار فقط به عهده متخصص است.

چه بسا شما رژیم غذایی مناسبی دارید که همه احتیاجهای بدنتان را تامین می نماید، ولی چون همه جا صحبت از مکمل هاست، حس می کنید شما هم به مصرف مکمل های ویتامینی احتیاج دارید و اینجاست که با دریافت ویتامین اضافی بدنتان را در معرض خطرعواقب ناشی از وجود بیش از حد ویتامین ها قرار می گیرد؛ چرا که مقادیر بیش ازحد ویتامین ها هم مانند کمبود آنها سلامتی را به خطر می اندازد. عکس این ماجرا هم وجود دارد؛ یعنی شما ممکن است فکرکنید رژیم غذایی مناسبی دارید که همه احتیاجهای بدنتان را تامین می نماید، ولی در واقع به دلایل گوناگون مانند روش های غلط نگهداری و پخت غذا بدنتان ویتامین ها و مواد معدنی لازم را دریافت نمی نماید.

ممکن است شما علایم گوناگونی داشته باشید که درظاهرعلت آنها معلوم نیست، ولی با مراجعه به متخصص دریابید که بدنتان کمبود ویتامین دارد. در این شرایط، با تجویز مکمل مناسب و دوز درمانی صحیح می تواند به شما یاری کند.

بعلاوه دقت کنید که مکمل تجویز شده به وسیله پزشک را درست مطابق دستور او مصرف نموده و از مصرف بیش از مقدار یا قطع خودسرانه یا کاهش دوز آن بپرهیزید.

اگر با مصرف مکمل دچار عوارض ناخوشایندی شدید به جای قطع آن به متخصص مراجعه کنید و چاره کار را از او بخواهید.

منبع:نشریه دنیای تغذیه، شماره نشریه 98.

/ج

منبع: راسخون